ODE AAN DELPHER
WIJN IN DE ORIENT-EXPRESS
March 17, 2021
RECEPT PARMENTIER 2.0
March 26, 2021
Oh oh oh, wat zou ik moeten zonder Delpher. De gratis onlinedatabase van miljoenen gedigitaliseerde kranten (van 1618 tot 1995), tijdschriften en boeken heeft me, sinds het bestaan in 2014, ongelofelijk geholpen in mijn onderzoeken voor scripties, artikelen en boeken. Ook in Trek had nooit zoveel mooie en grappige citaten kunnen zetten zonder de site.
Door Delpher wist ik dat je in Nederlands-Indië eind 19e eeuw ‘pic-nic mandjes’ uit Japan, veldtafels, thermosflessen en andere ‘pic-nic artikelen’ kon kopen. Dat treinreizigers op zoek naar koosjer eten vanaf 1926 in Nederlandse stationsrestauraties koosjere broodjes kaas en vlees konden kopen, en dat Louis Couperus in 1921 als speciaal correspondent voor de Haagsche Post per stoomschip naar Batavia reisde en de kombuis en voorraadkamers bezocht. (‘Het is fenomenaal, alles wat de varende mensch meent noodig te hebben om dertig dagen zijns levens door te brengen aan boord van een schip, dat hem voert over de deinende golven! Wanneer komen wij ooit tot “simple life”? De wijnkelders glooien met rissen flesschen uit voor mijn verbaasde blik en verzuchting: neen, tot “simple life” komen wij nog niet!’).
Ik vond er een verslag van de eerste reis van de Oriënt Express in 1883 en een advertentie voor de eerste stewardessen en stewards van de KLM, in 1935 en 1937 (‘Het is niet alleen het serveeren van een kopje koffie aan de passagiers, neen, het is veel meer. De stewardess moet een perfecte gastvrouw zijn’).
In welk jaar kon je voor het eerst softijs eten in Nederland? Wat serveerden de eerste Italiaanse restaurants van Amsterdam? Hoe kookte je een aubergine in 1970? Voor al deze vragen dirigeer ik je graag naar Delpher. Ook leuk als je wilt weten wat muziekrecensenten vonden van de Beatles (‘Nozems met pony haar en luidruchtige muziek’), of je opa of oma ooit in een krant heeft gestaan en hoe afspraakjes werden gemaakt vóór Tinder.
O ja, ook heerlijk om in te snuffelen: de gedigitaliseerde edities van Allerhande en de Kampioen. Lees ook dit artikel uit de Volkskrant over Delpher.